ใบความรู้ที่ ๑ การคิดวิเคราะห์

ความหมายของการคิดวิเคราะห์

สุวิทย์ มูลคำ (๒๕๔๗ : ๑๒๗) ได้ให้ความหมายของการคิดวิเคราะห์ไว้ว่า

การคิดวิเคราะห์ หมายถึง ความสามารถในการจำแนกแยกแยะองค์ประกอบต่างๆ ของสิ่งใดสิ่งหนึ่ง ซึ่งอาจจะเป็นวัตถุสิ่งของเรื่องราวหรือเหตุการณ์และหาความสัมพันธ์เชิงเหตุผลระหว่างองค์ประกอบเหล่านั้น เพื่อค้นหาสภาพความเป็นจริงหรือสิ่งสำคัญของสิ่งที่กำหนดให้

ทฤษฎีการคิด

ทฤษฎีของการคิดของบลูม (Bloom’s taxonomy) สุวัฒน์ วิวัฒนานนท์. (๒๕๕๐ : ๕๑)

ได้กำหนดจุดมุ่งหมายทางการศึกษา (Bloom’s taxonomy of Education Objectives) เป็น ๓ ด้าน ได้แก่ ด้านการรู้คิด ด้านจิตพิสัย และด้านทักษะพิสัย ของผู้เรียนส่งผลต่อความสามารถทางการคิดที่บลูมจำแนกไว้เป็น ๖ ระดับคำถาม ในแต่ละระดับมีความซับซ้อนแตกต่างกัน ได้แก่

ระดับที่ ๑  ระดับความรู้ความจำ แยกเป็นความรู้ในเนื้อหา เช่น ความรู้ในศัพท์ที่ใช้ และความรู้ใน

    ข้อเท็จจริงเฉพาะความรู้ในวิธีดำเนินการ

ระดับที่ ๒  ระดับความเข้าใจ แยกเป็นการแปลความ การตีความ และการขยายความ

ระดับที่ ๓ ระดับการนำไปใช้ แยกเป็นการประยุกต์

ระดับที่ ๔ ระดับการวิเคราะห์ แยกเป็นการวิเคราะห์ส่วนประกอบ การวิเคราะห์ความสัมพันธ์ และ

                  การวิเคราะห์หลักการ

ระดับที่ ๕ ระดับการสังเคราะห์ แยกเป็นการสังเคราะห์การสื่อความหมาย การสังเคราะห์แผนงาน

     และสังเคราะห์ความสัมพันธ์

ระดับที่ ๖ ระดับการประเมินค่า แยกเป็นการประเมินค่าโดยอาศัยข้อเท็จจริงภายใน และการประเมินค่า โดยอาศัยข้อเท็จจริงภายนอก การที่ผู้เรียนจะมีทักษะในการแก้ปัญหา และการตัดสินใจ ผู้เรียนจะต้องสามารถวิเคราะห์และเข้าใจสถานการณ์ใหม่ หรือข้อความจริงใหม่ได้